Kod zdravih ljudi urin u mokraćnom mjehuru je sterilan - nema bakterija ili drugih infektivnih organizama. Cjev kojom se mokraća izlučuje van iz tijela (mokraćna cijev) ne sadrži bakterije ili ih je premalo da uzrokuje infekciju. Međutim, bilo koji dio mokraćnog sustava može se inficirati. Infekcija bilo gdje duž mokraćnog sustava naziva se infekcijom mokraćnog sustava (IMS).
IMS se obično klasificiraju kao gornje ili donje prema mjestu gdje nastaju duž mokraćnog sustava, iako je ponekad liječnicima teško ili nemoguće to odrediti.
Neki liječnici također ubrajaju infekcije uretre (uretritis) i prostate (prostatitis) u donje IMS. U parnim organima (kao što su bubrezi), infekcija se može pojaviti u jednom ili oba organa. IMS mogu se pojaviti u djece kao i u odraslih.
Uzroci
Organizmi koji uzrokuju infekciju obično ulaze u mokraćni sustav na jedan od dva načina. Najčešći put je kroz donji dio urinarnog trakta - otvor uretre muškarca na vrhu penisa ili otvor ženske uretre na stidnici. Infekcija se širi mokraćnom cijevi do mjehura, a ponekad i do bubrega, ili u oboje. Drugi mogući put je kroz krvotok, obično do bubrega.
IMS su gotovo uvijek uzrokovane bakterijama, iako neki virusi, gljivice i paraziti mogu uzrokovati infekciju. Više od 85% IMS uzrokuju bakterije iz crijeva ili vagine. Međutim, bakterije koje ulaze u urinarni trakt obično se ispiru pražnjenjem mokraćnog mjehura.
Bakterije
Bakterijske infekcije donjeg dijela mokraćnog sustava - obično mjehura - vrlo su česte, osobito među mladim, seksualno aktivnim ženama. Mlade žene također često nastaju bakterijske infekcije bubrega, ali rjeđe od infekcija mjehura. Escherichia coli je najčešća bakterija koja uzrokuje IMS. Među ljudima u dobi između 20 i 50 godina, bakterijske IMS su oko 50 puta češće kod žena nego kod muškaraca. Kod muškaraca je mokraćna cijev dulja zbog čega je otežano širenje bakterija i nedovoljno da uzrokuje infekciju. Kod muškaraca u dobi od 20 do 50 godina, većina IMS čine uretritis ili prostatitis. U osoba starijih od 50 godina, IMS-i postaju sve češći među muškarcima i ženama, sa sve manje razlika između spolova.
Čimbenici koji doprinose bakterijskim infekcijama mokraćnog sustava
|
Što je infekcija mokraćnog sustava (IMS)?
|
|
Infekcije koje počinju u mokraćnom sustavu
-
Opstrukcija (na primjer, kamenci) bilo gdje u mokraćnom sustavu.
-
Poremećaj funkcije mjehura koji sprječava pravilno pražnjenje, kao na primjer kod neuroloških bolesti
-
Propuštanje rada mehanizmom zalistaka između uretera i mjehura, dopuštajući urinu i bakterijama da prolaze unatrag od mokraćnog mjehura do uretera, a moguće i do bubrega (češće kod djece koja imaju IMS)
-
Umetanje urinarnog katetera ili bilo kojeg drugog instrumenta od strane liječnika
-
Seksualni odnos
-
Upotreba dijafragme s spermicidom
-
Prisutnost abnormalne veze (fistula) između vagine i mjehura ili crijeva i mjehura
-
Među muškarcima, povećanje prostate ili prostatitis
Infekcije koje se šire u mokraćni sustav iz krvi (neuobičajeno)
-
Infekcija u krvotoku (sepsa)
-
Infekcija srčanih zalistaka (infektivni endokarditis, rijedak i neuobičajen uzrok)
|
Virusi
Herpes simplex virus tip 2 (HSV-2) može zahvatiti mokraćnu cijev, što otežava mokrenje i otežava pražnjenje mjehura. Ostale virusne IMS, kao što su infekcije mokraćnog mjehura i bubrega, obično se ne razviju ako imunološki sustav osobe nije narušen (na primjer, rak, HIV / AIDS ili uporaba lijekova koji potiskuju imunološki sustav).
Gljive
Određene gljivice ili kvasci mogu dovesti do infekcije. Ova vrsta infekcije često se naziva gljivična infekcija (gljive također mogu uzrokovati upalu vagine [vaginitis]). Gljiva Candida je organizam koji je najčešći uzrok gljivičnih infekcija mokraćnog sustava (kandidijaza). Candida se često javlja u osona sa oslabljenim imunološkim sustavom ili sa urinarnim kateterom. Gljive i bakterije mogu istovremeno zahvatiti bubrege.
Paraziti
Brojni paraziti, uključujući određene vrste crva, mogu zahvatiti mokraćni sustav te uzrokovati infekciju.
Trihomonijaza, uzrokovan vrstom mikroskopskog parazita, je spolno prenosiva bolest koja može uzrokovati obilnu zelenkasto žuti, pjenušavi iscjedak iz vagine kod žena. Povremeno uzrokuje i infekciju mokraćnog mjehura ili uretre. Trihomonijaza može zahvatiti uretru kod muškaraca. Obično ne uzrokuje simptome kod muškaraca.
Shistosomijaza, infekcija uzrokovana specifičnim tipom crva, može zahvatiti bubrege, uretre i mokraćni mjehur. Ova infekcija je čest uzrok teškog zatajenja bubrega među ljudima koji žive u Africi, Južnoj Americi i Aziji. Kronična schistosomijaza mokraćnog mjehura često uzrokuje pojavu krvi u urinu ili začepljenje uretera i može na kraju dovesti do raka mokraćnog mjehura.
Filarioza, infekcija valjkastim crvima koja zahvaća limfne žile i razara ih te dovodi do prolaska limfe u mokraću (hilurija). Filarioza može uzrokovati ogromno oticanje tkiva (elefantijaza), što kod muškaraca može uključivati i skrotum.