Bolesti metabolizma purina i pirimidina

Autor: Matt Demczko, MD
Urednik sekcije: doc. prim. dr. sc. Joško Markić, dr. med.
Prijevod: dr. sc. Danijela Petković Ramadža, dr. med.

Purini i pirimidini se mogu stvarati nanovo ili se prerađivati (reciklirati) obnovom iz normalnog razgradnog puta. Razgradnjom pirimidina se stvaraju međuproizvodi ciklusa limunske kiseline. Postoji nekoliko poremećaja metabolizma pirimidina (vidi Tablicu).

Vidjeti također Pristup bolesniku u kojeg se sumnja na nasljedni poremećaj metabolizma.

Poremećaji metabolizma pirimidina

Bolest (OMIM broj)

Neispravni proteini ili enzimi

Neispravan gen ili geni (kromosomske lokacije)

Opaske

* Gen je identificiran i molekularna osnova je razjašnjena.

OMIM = online mendelian inheritance in man (vidi OMIM database).

Nasljedna orotska acidurija

Biokemijski profil: Povišena orotska kiselina u mokraći

Kliničke značajke: Megaloblastična anemija, učestale infekcije, stanična imunodeficijencija, poteškoće u razvoju

Liječenje: Uridin, uridinska i citidinska kiselina

Tip I (258900)

UMP sintaza (orotidin-5-pirofosforilaza i dekarboksilaza)

UMPS (3q13) *

Tip II (258920)

Orotidin-5-dekarboksilaza

Nedostatak dihdropirimidin dehidrogenaze (274270)

  • Prirođena greška

  • Farmakogenetički obrazac

Dihidropirimidin dehidrogenaza

DPYD (1p22) *

Biokemijski profil: Povišen uracil, timin i 5-hidroksimetiluracil u urinu

Kliničke značajke: U prirođenom obliku zastoj rasta i razvoja, napadaji, spastičnost, mikrocefalija

U farmakogenetičkog obliku, nuspojave na 5-fluorouracil, uključujući mijelosupresiju, neurotoksičnost, GI i kožne simptome, smrt

Liječenje: Nema specifičnog liječenja izuzev obustave terapije

Dihidropirimidinurija (222748)

Dihidropirimidinaza

DPYS (8q22) *

Biokemijski profil: Povišeni dihidrouracil i dihidrotimin u mokraći

Kliničke značajke: Promjenjiva; problemi s hranjenjem, napadaji, letargija, pospanost, metabolička acidoza

Ponekad benigna

Liječenje: Nije utvrđeno

Nedostatak β-ureido propionaze (210100)

β-ureido propionaza (β-alanin sintaza)

UPB1 (22q11.2)

Biokemijski profil: Povišeni ureidopropionat i ureidobutirat u mokraći

Kliničke značajke: Mikrocefalija, razvojno zaostajanje, distonija, skolioza

Liječenje: Nije utvrđeno

Nedostatak pirimidin 5nukleotidaze (266120)

5-monofosfat hidrolaza

NT5C3 (7p15-P14) *

Biokemijski profil: Nema posebnog profila

Kliničke značajke: Hemolitička anemija, bazofilne punktacije

Liječenje je potporno

Nedostatak aktivacijom inducirane citidin deaminaze (sindrom hiper IgM tip II; 605257)

Aktivacijom inducirana citidin deaminaza

AICDA (12p13) *

Biokemijski profil: Visok IgM, niski do odsutni IgG i IgA

Kliničke značajke: Učestale bakterijske infekcije, neispravno prespajanje IgG klase

Liječenje: Kontrola infekcija

Manjak uridin monofosfat sintetaze (nasljedna orotska acidurija)

Ovaj enzim katalizira reakcije orotat fosforiboziltransferaze i orotidin–5′–monofosfat dekarboksilaze. Uslijed manjka se nakuplja orotska kiselina, uzrokujući kliničke znakove megaloblastične anemije, orotsku kristaluriju i nefropatiju, malformacije srca, strabizam i opetovane infekcije.

Dijagnoza nedostatka uridin monofosfat sintetaze se postavlja genskim testiranjem ili mjerenjem enzimske aktivnosti u različitim tkivima. Vidjeti također Pristup bolesniku u kojeg se sumnja na nasljedni poremećaj metabolizma.

Liječenje nedostatka uridin monofosfat sintetaze je peroralna nadoknada uridina.