|
TABLICA 206-1 KLINIČKE MANIFESTACIJE NEŽELJENIH UČINAKA LIJEKOVA
|
|
VIŠESUSTAVNE MANIFESTACIJE
|
|
Anafilaksija
Cefalosporini
Dekstran
Inzulin
Jodirani lijekovi ili kontrastna sredstva
Lidokain
Penicilini
Prokain
Angioedem
ACE inhibitori
Lupus eritematodes potaknut lijekovima
Cefalosporini
Hidralazin
Jodidi
Izoniazid
Metildopa
|
|
Fenitoin
Prokainamid
Kinidin
Sulfonamidi
Tiouracil
Vrućica
Aminosalicilna kiselina
Amfotericin B
Antihistaminici
Penicilini
Hiperpireksija
Antipsihotici
Serumska bolest
Acetilsalicilna kiselina
Penicilini
Propiltiouracil
Sulfonamidi
|
|
ENDOKRINE MANIFESTACIJE
|
|
Sindrom sličan Addisonovu
Busulfan
Ketokonazol
Galaktoreja (može uzrokovati i amenoreju)
Metildopa
Fenotiazini
Triciklički antidepresivi
Ginekomastija
Antagonisti kalcijevih kanala
Digitalis
Estrogeni
Grizeofulvin
Izoniazid
Metildopa
Fenitoin
Spironolakton
Testosteron
Seksualni poremećaji
Beta-blokatori
Klonidin
Diuretici
Gvanetidin
Litij
Veliki trankvilizatori
Metildopa
Oralni kontraceptivi
Sedativi
Testovi funkcije štitnjače, poremećaji
Acetazolamid
Amiodaron
Klorpropamid
Klofibrat
Kolestipol i nikotinska kiselina
Soli zlata
Jodidi
Litij
Oralni kontraceptivi
Fenotiazini
Fenilbutazon
Fenitoin
Sulfonamidi
Tolbutamid
|
|
METABOLIČKE MANIFESTACIJE
|
|
Hiperbilirubinemija
Rifampicin
Hiperkalcijemija
Antacidi s apsorpcijskom lužinom
Tiazidi
Vitamin D
Hiperglikemija
Klortalidon
Diazoksid
Enkainid
Etakrinska kiselina
Furosemid
Glukokortikoidi
Hormon rasta
Oralni kontraceptivi
Tiazidi
Hipoglikemija
Inzulin
Peroralni hipoglikemici
Kinin
Hiperkalijemija
ACE inhibitori
Amilorid
Citotoksični lijekovi
Predoziranje digitalisom
Heparin
Litij
|
|
Pripravci kalija uključujući pripravke za nadoknadu soli
Kalijeve soli u lijekovima
Spironolakton
Sukcinilholin
Triamteren
Hipokalijemija
Alkaloza inducirana lužinom
Amfotericin B
Diuretici
Gentamicin
Inzulin
Zloporaba laksativa
Mineralokortikoidi, neki glukokortikoidi
Osmotski diuretici
Simpatomimetici
Tetraciklin
Teofilin
Vitamin B12
Hiperuricemija
Acetilsalicilna kiselina
Citotoksični lijekovi
Etakrinska kiselina
Furosemid
Hiperalimentacija
Tiazidi
Hiponatrijemija
1. Dilucijska
Karbamazepin
Klorpropamid
Ciklofosfamid
Diuretici
Vinkristin
2. Gubljenje soli
Diuretici
Klizme
Manitol
Metabolička acidoza
Acetazolamid
Paraldehid
Salicilati
Spironolakton
|
|
DERMATOLOŠKE MANIFESTACIJE
|
|
Akne
Anabolici i androgeni steroidi
Bromidi
Glukokortikoidi
Jodidi
Izoniazid
Oralni kontraceptivi
Alopecija
Citotoksici
Etionamid
Heparin
Oralni kontraceptivi (ustezanje)
Ekcem
Kaptopril
Zaštitne kreme i losioni
Lanolin
Lokalni antihistaminici
Lokalni antimikrobici
Lokalni anestetici
Erythema multiforme ili Stevens-Johnsonov sindrom
Barbiturati
Klorpropamid
Kodein
Penicilini
Fenilbutazon
Fenitoin
Salicilati
Sulfonamidi
Sulfoni
Tetraciklini
Tiazidi
Erythema nodosum
Oralni kontraceptivi
Penicilini
Sulfonamidi
Eksfolijativni dermatitis
Barbiturati
Soli zlata
Penicilini
Fenilbutazon
Fenitoin
Kinidin
Sulfonamidi
Fiksirani medikamentni osipi
Barbiturati
Kaptopril
Fenilbutazon
Kinin
Salicilati
Sulfonamidi
Hiperpigmentacija
Bleomicin
Busulfan
|
|
Klorokin i drugi antimalarici
Kortikotropin
Ciklofosfamid
Soli zlata
Hipervitaminoza A
Oralni kontraceptivi
Fenotiazini
Lihenoidni osipi
Aminosalicilna kiselina
Antimalarici
Klorpropamid
Soli zlata
Metildopa
Fenotiazini
Fotodermatitis
Kaptopril
Klordiazepoksid
Furosemid
Grizeofulvin
Nalidinska kiselina
Oralni kontraceptivi
Fenotiazini
Sulfonamidi
Sulfonilureja
Tetraciklini, posebno demeklociklin
Tiazidi
Purpura (vidi i Trombocitopenija)
Alopurinol
Ampicilin
Acetilsalicilna kiselina
Glukokortikoidi
Osipi (nespecifični)
Alopurinol
Ampicilin
Barbiturati
Indapamid
Metildopa
Fenitoin
Nekroza kože
Varfarin
Toksična epidermalna nekroliza (bulozna)
Alopurinol
Barbiturati
Bromidi
Jodidi
Nalidinska kiselina
Penicilini
Fenilbutazon
Fenitoin
Sulfonamidi
Urtikarija
Acetilsalicilna kiselina
Barbiturati
Kaptopril
Enalapril
Penicilini
Sulfonamidi
|
|
HEMATOLOŠKE MANIFESTACIJE
|
|
Agranulocitoza (vidi i Pancitopenija)
Kaptopril
Karbimazol
Kloramfenikol
Citotoksična sredstva
Soli zlata
Indometacin
Metimazol
Oksifenbutazon
Fenotiazini
Fenilbutazon
Propiltiouracil
Sulfonamidi
Tolbutamid
Triciklički antidepresivi
Poremećaji zgrušavanja/hipotrombinemija
Cefamandol
Cefoperazon
Moksalaktam
Eozinofilija
Aminosalicilna kiselina
Klorpropamid
Eritromicin estolat
Imipramin
L-Triptofan
Metotreksat
Nitrofurantoin
Prokarbazin
Sulfonamidi
|
|
Hemolitična anemija
Aminosalicilna kiselina
Cefalosporini
Klorpromazin
Dapson
Inzulin
Izoniazid
Levodopa
Mefenaminska kiselina
Melfalan
Metildopa
Penicilini
Fenacetin
Prokainamid
Kinidin
Rifampicin
Sulfonamidi
Hemolitičke anemije zbog manjka G6PD
Vidi Tbl. 64-3
Leukocitoza
Glukokortikoidi
Litij
Limfadenopatija
Fenitoin
Primidon
Megaloblastična anemija
Antagonisti folata
Dušični oksid
Oralni kontraceptivi
Fenobarbital
Fenitoin
Primidon
Triamteren
Trimetroprim
Pancitopenija (aplastična anemija)
Karbamazepin
Kloramfenikol
Citotoksična sredstva
Soli zlata
Mefenitoin
Fenilbutazon
Fenitoin
Kinakrin
Sulfonamidi
Trimetadion
Zidovudin (AZT)
Prava aplazija eritrocita
Azatioprin
Klorpropamid
Izoniazid
Fenitoin
Trombocitopenija (vidi i Pancitopenija)
Acetazolamin
Acetilsalicilna kiselina
Karbamazepin
Karbenicilin
Klorpropamid
Klortalidon
Furosemid
Soli zlata
Heparin
Indometacin
Izoniazid
Metildopa
Moksalaktam
Fenilbutazon
Fenitoin i drugi hidantoini
Kinidin
Kinin
Tiazidi
Tikarcilin
|
|
KARDIOVASKULARNE MANIFESTACIJE
|
|
Pogoršanje angine pektoris
Alfa-blokatori
Ustezanje beta-blokatora
Ergotamin
Višak tiroksina
Hidralazin
Metisergid
Minoksidil
Nifedipin
Oksitocin
Vazopresin
Aritmije
Adriamicin
Antiaritmici
Atropin
Antikolinesteraze
Beta-blokatori
Digitalis
Emetin
Litij
Fenotiazini
Simpatomimetici
|
|
Hormon štitnjače
Triciklički antidepresivi
Verapamil
AV blok
Klonidin
Metildopa
Verapamil
Kardiomiopatija
Adriamicin
Daunorubicin
Emetin
Litij
Fenotiazini
Sulfonamidi
Simpatomimetici
Zadržavanje tekućine ili kongestivno zatajenje srca
Beta-blokatori
Antagonisti kalcija
Estrogeni
Indometacin
Manitol
Minoksidil
Fenilbutazon
Steroidi
Hipotenzija
Antagonisti kalcija
Citrirana krv
Diuretici
Levodopa
Morfij
Nitroglicerin
Fenotiazini
Protamin
Kinidin
Hipertenzija
Ustezanje klonidina
Kortikotropin
Ciklosporin
Glukokortikoidi
Inhibitori monoamin oksidaze sa simpatomimeticima
NSAR
Oralni kontraceptivi
Simpatomimetici
Triciklički antidepresivi sa simpatomimeticima
Perikarditis
Emetin
Hidralazin
Metisergid
Prokainamid
Tromboembolija
Oralni kontraceptivi
|
|
RESPIRATORNE MANIFESTACIJE
|
|
Bronhoopstrukcija
Beta-blokatori
Cefalosporini
Kolinergici
NSAR
Penicilini
Pentazocin
Streptomicin
Tartrazin (lijekovi sa žutom bojom)
Kašalj
ACE inhibitori
Plućni edem
Kontrastna sredstva
Heroin
Metadon
Propoksifen
Plućni infiltrati
Aciklovir
Amiodaron
Azatioprin
Bleomicin
Busulfan
Karmustin (BCNU)
Klorambucil
Ciklofosfamid
Melfalan
Metotreksat
Metisergid
Mitomicin C
Nitrofurantoin
Prokarbazin
Sulfonamidi
|
|
GASTROINTESTINALNE MANIFESTACIJE
|
|
Kolestatska žutica
Anabolički steroidi
Androgeni
Klorpropamid
Eritromicin estolat
Soli zlata
Metimazol
Nitrofurantoin
Oralni kontraceptivi
Fenotiazini
Opstipacija ili ileus
Aluminijev hidroksid
Barijev sulfat
Kalcijev karbonat
Željezni sulfat
Smole jonski izmjenjivači
Opijati
Fenotiazini
Triciklički antidepresivi
Verapamil
Dijareja ili kolitis
Antibiotici (širokog spektra)
Kolhicin
Digitalis
Magnezij u antacidima
Metildopa
Difuzno hepatocelularno oštećenje
Paracetamol
Alopurinol
Aminosalicilna kiselina
Dapson
Eritromicin estolat
Etionamid
Gliburid
Halotan
Izoniazid
Ketokonazol
Metimazol
Metotreksat
Metoksifluran
Metildopa
Inhibitori monoamin oksidaze
Niacin
Nifedipin
Nitrofurantoin
Fenitoin
Propoksifen
Propiltiouracil
Piridij
Rifampicin
Salicilati
Natrijev valproat
Sulfonamidi
Tetraciklini
Verapamil
Zidovudin (AZT)
Crijevna ulceracija
Čvrsti pripravci KCl
Malapsorpcija
Aminosalicilna kiselina
Antibiotici (širokog spektra)
Kolestiramin
Kolhicin
Kolestipol
Citotoksična sredstva
Neomicin
Fenobarbital
Fenitoin
Mučnina ili povraćanje
Digitalis
Estrogeni
Željezni sulfat
Levodopa
Opijati
Kalijev klorid
Tetraciklini
Teofilin
Promjene u usnoj šupljini
1. Hiperplazija gingive
Antagonisti kalcija
Ciklosporin
Fenitoin
2. Otok žlijezde slinovnice
Bretilij
Klonidin
Gvanetidin
Jodidi
Fenilbutazon
3. Poremećaji okusa
Bigvanidi
Kaptopril
Grizeofulvin
Litij
Metronidazol
Penicilamin
Rifampicin
4. Ulceracija
Acetilsalicilna kiselina
Citotoksična sredstva
Kristal violet
Izoproterenol (sublingvalno)
Pankreatin
|
|
Pankreatitis
Azatioprin
Etakrinska kiselina
Furosemid
Glukokortikoidi
Opijati
Oralni kontraceptivi
Sulfonamidi
Tiazidi
Peptička ulceracija ili krvarenje
Acetilsalicilna kiselina
Etakrinska kiselina
Glukokortikoidi
NSAR
|
|
BUBREŽNE/URINARNE MANIFESTACIJE
|
|
Disfunkcija mokraćnog mjehura
Antikolinergici
Disopiramid
Inhibitori monoamin oksidaze
Triciklički antidepresivi
Kamenci
Acetazolamid
Vitamin D
Poremećaj koncentriranja urina s poliurijom (ili nefrogeni diabetes insipidus)
Demeklociklin
Litij
Metoksifluran
Vitamin D
Hemoragični cistitis
Ciklofosfamid
Intersticijski nefritis
Alopurinol
Furosemid
Penicilini, posebno meticilin
Fenindion
Sulfonamidi
Tiazidi
Nefropatije
Izazvane analgeticima (npr. fenacetin)
Nefrotički sindrom
Kaptopril
Soli zlata
Penicilamin
Fenindion
Probenecid
Opstruktivna uropatija
Ekstrarenalna: metisergid
Intrarenalna: citotoksična sredstva
Bubrežna disfunkcija
Ciklosporin
NSAR
Triamteren
Renalna tubularna acidoza
Acetazolamid
Amfotericin B
Razgrađeni tetraciklin
Tubularna nekroza
Aminoglikozidi
Amfotericin B
Kolistin
Ciklosporin
Metoksifluran
Polimiksini
Radiokontrastna sredstva s jodom
Sulfonamidi
Tetraciklini
|
|
NEUROLOŠKE MANIFESTACIJE
|
|
Pogoršanje miastenije
Aminoglikozidi
Polimiksini
Ekstrapiramidni učinci
Butirofenoni, npr. haloperidol
Levodopa
Metildopa
Metoklopramid
Oralni kontraceptivi
Fenotiazini
Triciklički antidepresivi
Glavobolja
Ergotamin (ustezanje)
Gliceril trinitrat
Hidralazin
Indometacin
Periferna neuropatija
Amiodaron
Kloramfenikol
Klorokin
Klorpropamid
Klofibrat
Demeklociklin
|
|
Disopiramid
Etambutol
Etionamid
Glutetimid
Hidralazin
Izoniazid
Metisergid
Metronidazol
Nalidinska kiselina
Nitrofurantoin
Fenitoin
Polimiksin, kolistin
Prokarbazin
Streptomicin
Tolbutamid
Triciklički antidepresivi
Vinkristin
Pseudotumor mozga (ili intrakranijska hipertenzija)
Amiodaron
Glukokortikoidi, mineralokortikoidi
Hipervitaminoza A
Oralni kontraceptivi
Tetraciklini
Konvulzije
Amfetamini
Analeptici
Izoniazid
Lidokain
Litij
Nalidinska kiselina
Penicilini
Fenotiazini
Fizostigmin
Teofilin
Triciklički antidepresivi
Vinkristin
Moždani udar
Oralni kontraceptivi
|
|
OČNE MANIFESTACIJE
|
|
Katarakte
Busulfan
Klorambucil
Glukokortikoidi
Fenotiazini
Poremećaj raspoznavanja boja
Barbiturati
Digitalis
Metakvalon
Streptomicin
Tiazidi
Edem rožnice
Oralni kontraceptivi
Zamućenje rožnice
Klorokin
Indometacin
Vitamin D
Glaukom
Midrijatici
Simpatomimetici
Optički neuritis
Aminosalicilna kiselina
Kloramfenikol
Etambutol
Izoniazid
Penicilamin
Fenotiazini
Fenilbutazon
Kinin
Streptomicin
Retinopatija
Klorokin
Fenotiazini
|
|
UŠNE MANIFESTACIJE
|
|
Gluhoća
Aminoglikozidi
Acetilsalicilna kiselina
Bleomicin
Klorokin
Eritromicin
Etakrinska kiselina
Furosemid
Nortriptilin
Kinin
Vestibularni poremećaji
Aminoglikozidi
Kinin
|
|
MIŠIĆNO-KOŠTANE MANIFESTACIJE
|
|
Poremećaji kostiju
1. Osteoporoza
Glukokortikoidi
Heparin
2. Osteomalacija
Aluminijev hidroksid
Antikonvulzivi
Glutetimid
|
|
Miopatija ili mijalgija
Amfotericin B
Klorokin
Klofibrat
Glukokortikoidi
Oralni kontraceptivi
Miozitis
Gemfibrozil
Lovastatin
|
|
PSIHIJATRIJSKE MANIFESTACIJE
|
|
Delirij ili smetenost
Amantadin
Aminofilin
Antikolinergici
Antidepresivi
Cimetidin
Digitalis
Glukokortikoidi
Izoniazid
Levodopa
Metildopa
Penicilini
Fenotiazini
Sedativi i hipnotici
Depresija
Ustezanje amfetamina
Beta-blokatori
Antihipertenzivi s centralnim učincima (rezerpin, metildopa, klonidin)
Glukokortikoidi
Levodopa
Pospanost
Antihistaminici
Anksiolitici
Klonidin
Veliki trankvilizatori
Metildopa
Triciklički antidepresivi
Halucinacije
Amantadin
Beta-blokatori
Levodopa
Meperidin
Narkotici
Pentazocin
Triciklički antidepresivi
Hipomanija, manija ili ekscitacijske reakcije
Glukokortikoidi
Levodopa
Inhibitori monoamin oksidaze
Simpatomimetici
Triciklički antidepresivi
Shizofrene ili paranoidne reakcije
Amfetamini
Bromidi
Glukokortikoidi
Levodopa
Lizergična kiselina
Inhibitori monoamin oksidaze
Triciklički antidepresivi
Poremećaji spavanja
Anoreksici
Levodopa
Inhibitori monoamin oksidaze
Simpatomimetici
|